Jaarverslag 2023

Het koninklijk besluit dat de titel van vastgoedmakelaar beschermt en de manier bepaalt waarop het beroep in ons land moet worden uitgeoefend, bestond op 6 september 2023 precies 30 jaar. Drie decennia geleden werd de hoeksteen gelegd van de professionalisering van het vastgoedmakelaarsberoep en daar zijn we bijzonder trots op. De strikte reglementering zorgt ervoor dat er binnen een duidelijk en professioneel kader gewerkt wordt, dat zowel vastgoedprofessionals als consumenten ten goede komt.

Die reglementering blijft verder evolueren. Op 1 januari van dit jaar trad namelijk het nieuwe BIV-stagereglement in voege. Het voorgaande was tien jaar oud en op die tijd hebben er zich enkele ingrijpende wijzigingen voorgedaan (de komst van de stagetool in 2019, de digitalisering van de aanvraag om stagemeester te worden enz.). Al die wijzigingen noopten tot een actualisatie van het stagereglement. De werkgroep Stage zorgde voor een herwerkte tekst en hield daarbij de belangen van alle partijen in het achterhoofd.

Een nieuwigheid is bv. dat wie als stagemeester gedurende 5 jaar geen enkele stagiair meer heeft begeleid ambtshalve wordt weggelaten van de lijst van stagemeesters. We zijn van mening dat stagiairs geëngageerde stagemeesters verdienen die een duurzame inspanning willen aangaan. Voor stagiairs wordt het dan weer mogelijk om zich meer dan één keer opnieuw in te schrijven op de lijst van stagiairs. Tot nu toe was dat niet mogelijk en werd iedere stagiair die na een tweede stageperiode om gelijk welke reden niet kon ingeschreven worden op het tableau van vastgoedmakelaars per definitie levenslang uitgesloten. Een levenslang beroepsverbod ging erg ver. Daar wilden we iets aan doen. Anderzijds moest tegelijk vermeden worden dat bepaalde stagiairs de stages aan elkaar zouden rijgen, zonder ooit de bedoeling te hebben om deel te nemen aan de bekwaamheidsproeven. We vonden een compromis. Per deelkolom van de lijst wordt er één wederinschrijving toegestaan. Na deze eerste wederinschrijving wordt elke volgende vraag tot herinschrijving pas toegelaten na een wachttijd van drie jaar, na de laatste weglating.

Een ander belangrijk sleutelmoment was het nieuwe KB Vastgoedbemiddeling-sovereenkomsten dat op 1 februari van dit jaar in voege trad en vastgoedmakelaars impacteert voor wat betreft de overeenkomsten die ze afsluiten met consumenten. Zo houdt de nieuwe tekst o.a. rekening met de verder geëvolueerde realiteit van de toenemende documenten en attesten die moeten worden vergaard in een verkoopdossier.

Vastgoedmakelaars mogen sinds kort kosten aanrekenen voor de inspanningen die ze leveren om deze documenten te verkrijgen (bv. EPC-attest), naast de kost van de documenten zelf. De vastgoedmakelaar moet vervolgens ook duidelijk vermelden of de dienst van het opvragen van die attesten inbegrepen is in het tarief, of apart aangerekend wordt. Daarnaast moet er een lijst met vereiste attesten als bijlage worden aangehecht aan de overeenkomst. De consument moet hierbij de keuze hebben om deze attesten zelf op te vragen. Vraagt de makelaar ze in naam en voor rekening van de consument op, dan moet de consument hiermee uitdrukkelijk instemmen per attest dat vereist is. Ook wat betreft de kosten voor deze attesten werden er duidelijke regels geformuleerd.

We hebben als Bureauleden van het BIV, samen met de andere sectorpartijen, getracht om de belangen van de vastgoedmakelaar naar voor te schuiven maar evenwel zonder het consumentenbelang daarbij uit het oog te verliezen. Die evenwichtsoefening is niet altijd eenvoudig, maar ze is wel nodig om een vertrouwensvolle relatie te bewerkstelligen tussen de vastgoedprofessional en zijn klanten.

We kunnen daarnaast niet voorbijgaan aan de gewijzigde Vastgoedmakelaarswet, die eveneens op 1 februari dit jaar realiteit is geworden. Belangrijk is dat BIV-leden die tuchtrechtelijk geschorst of geschrapt zijn het beroep niet meer mogen uitoefenen, ook niet als bediende in een vastgoedkantoor. We stelden vast dat dit in het verleden gebeurde, wat andere vastgoedmakelaars tegen de borst stuitte. Begrijpelijk, want dit werd als oneerlijke concurrentie ervaren. Vanzelfsprekend was ook de consument hier niet bij gebaat. Bij het uitspreken van schorsingen of schrappingen gaan onze Kamers nooit over één nacht ijs. Dit zijn weloverwogen tuchtbeslissingen waar een zware deontologische inbreuk aan de basis ligt. Het BIV zal via haar privédetectives controleren of de gesanctioneerden zich daadwerkelijk aan hun tuchtsanctie houden.